Familiebedrijf overdragen? Dit staat u te wachten

Moeite met opvolging

Een belangrijke motor van de Nederlandse economie wordt gevormd door familiebedrijven. Deze 285.000 bedrijven vormen namelijk 61% van het totaal aantal ondernemingen in Nederland. En in elk van deze bedrijven speelt het opvolgingsvraagstuk op termijn een rol van betekenis. Albert Dominicus: “Het familiebedrijf is vaak de trots van de familie. Zodra er kinderen geboren worden, zal elke directeur-grootaandeelhouder uiteindelijk peilen of deze interesse hebben in een overname. Vaak is dit een proces dat jaren in beslag neemt.”

Onderzoek laat zien dat 30% van de familiebedrijven de eerste generatiewisseling overleeft. Daarna loopt het drastisch terug: 13% de tweede wisseling, slechts 3% gaat naar de derde generatie. Albert Dominicus: “Het is dus steeds minder gebruikelijk dat een familiebedrijf overgaat op de volgende generatie. En wanneer er geen geschikte opvolger is binnen de familie, zullen directeur-grootaandeelhouders uiteindelijk verder moeten kijken en denken aan bijvoorbeeld het familiebedrijf overdragen.”

Een andere bedrijfsdynamiek

Er zijn diverse redenen die ertoe leiden om uw familiebedrijf over te dragen. De meest voor de hand liggende is het gebrek aan een interne opvolger. Anderzijds, kunnen u en uw familie de wens hebben om de waarde van het bedrijf te verzilveren. Albert Dominicus: “Wat de reden ook is, een overnameproces is per definitie een intensief proces. De materie is complex, de emoties stromen dwars door het bedrijf. Historie, tradities en ervaringen kunnen een rol spelen. Het draait in dit type verkoopproces veel meer om gevoel en emotie. Daarbij is er vaak een andere bedrijfsdynamiek dan bij ‘gewone’ bedrijven. De bedrijfsbelangen, familiebelangen en eigendomsbelangen zijn immers sterk met elkaar verweven.”

Is uw familiebedrijf verkoopklaar?

Een goede voorbereiding is essentieel om de kans op een succesvolle bedrijfsoverdracht te vergroten. In ieder overnameproces zijn de stappen gelijk, maar kan de invulling compleet anders zijn. Ieder bedrijf is namelijk uniek. En dat is zeker het geval bij een familiebedrijf. Wat we u mee willen geven is het volgende: zorg ervoor dat uw familiebedrijf verkoopklaar is.

Heeft u bijvoorbeeld de volgende zaken goed geregeld?

• De onderneming onafhankelijk gemaakt van u als ondernemer.
• Is de balans en winst- en verliesrekening geoptimaliseerd?
• Zijn alle afspraken, contracten en bepalingen goed vastgelegd?
• Is de juridische en fiscale structuur van het bedrijf geoptimaliseerd?
• Kan de onderneming door blijven draaien zonder u en uw familie aan het roer?

Er zijn diverse stappen in het overnameproces:

• Bedrijfswaardering: hoeveel is uw familiebedrijf waard?
• Verkoopstrategie: het vaststellen van een verkoopstrategie, passend bij uw wensen en geldende marktomstandigheden. Gericht op het beste resultaat behalen.
• Informatiememorandum: alle belangrijke uitgangspunten en cijfers worden hierin opgenomen.
• Potentiële kopers: we gaan op zoek naar serieuze kandidaat-kopers.
• Letter of intent: zodra u het op hoofdlijnen eens bent met de koper, tekent u een voorlopig koopcontract.
• Due diligence onderzoek:
• Closing: de uiteindelijke afspraken worden vastgelegd in een Share Purchase Agreement (koopcontract). En de aandelen worden overgedragen bij de notaris.

Familie en het bedrijf

De banden en belangen kunnen binnen een familiebedrijf kriskras door elkaar lopen. Iets waar u zich als Directeur-grootaandeelhouder absoluut van bewust dient te zijn. We gaven al eerder aan dat een goede voorbereiding bij familiebedrijf overdragen onmisbaar is. De volgende aspecten helpen om het proces in goede banen te leiden:

• Zorg dat binnen de familie de neuzen dezelfde kant opstaan. Een veel gemaakte fout is dat men een verkoop van het familiebedrijf enkel zakelijk benaderd. De focus gaat naar de financiële aspecten en emotie blijft onderbelicht. Dat kan wrijving binnen de familie veroorzaken.
• Familieleden met zeggenschap moeten dus allen gehoord worden. Daarmee voorkomt u conflicten.
• Start met een gedegen voorbereiding en planning. Hierdoor kunt u gedurende het proces doorpakken.
• Zorg dat u alle afspraken tot in detail vastlegt. Dan heeft u altijd iets om op terug te vallen.

De toekomst veiligstellen

Binnen familiebedrijven rust vaak de plicht om het bedrijf zorgvuldig voort te zetten. Vandaar dat binnen een bedrijfsverkoop continuïteit vaak een belangrijk onderwerp is. Albert Dominicus: “Zaken als het behouden van de bedrijfsnaam, locatie en medewerkers zijn van grote waarde. Door de jaren heen is er iets opgebouwd, waar de Directeur-grootaandeelhouder de toekomst van veilig wil stellen. Daarnaast zijn het realiseren van een goede prijs en bepalingen van belang. Al is het maar ten compensatie van alle ontberingen en risico’s die jarenlang zijn gelopen.”

Een niet te onderschatten risico na een bedrijfsverkoop is het wegvallen van de verslavende aandacht. Deze rustte dagelijks steevast op de schouders van de Directeur-grootaandeelhouder. Die valt weg na de verkoop. En dat zal ongetwijfeld wennen en afkicken zijn.

Laat u van begin tot eind bijstaan

Er zijn talrijke beslissingen die u bij de verkoop van uw familiebedrijf dient te nemen. Op emotioneel vlak. Maar zeker ook op economisch, fiscaal en juridisch vlak. Laat u in de aanloop naar een bedrijfsoverdracht bijstaan door specialisten. Uw accountant, maar raadpleeg ook zeker de expertise van een overnameadviseur, fiscalist en jurist.

De onafhankelijke adviseurs van Adagium helpen u van start tot finish in het proces van familiebedrijf overdragen. Zodat u de beste deal weet te realiseren. Voor u, uw familie, medewerkers én familiebedrijf.

Wilt u vrijblijvend sparren?